Psikoloji çok geniş bir alan ve bu alanda çok farklı alternatifler var. Sosyal sorumluluk bilincindeki insanlar için çok ilgi çekici ve keyif alınabilecek bölümler var. Tıp ve psikoloji ile ilintili alanlarda Türkiye’de aldığınız diplomalarla Kanada’dan direkt bir iş teklifi yoksa zaten çalışamıyorsunuz. Sizin buradaki mezuniyetiniz ile eş değer görülmüyor. Bu yüzden insanlar buradaki mezuniyetleri sonrasında postgraduate programı alıyor. Dolayısıyla orada alacağınız postgraduate yani tezsiz yüksek lisans programları ilk unvanınızı edinmenizi sağlıyor. Siz diyelim ki psikoloji mezunusunuz ama orada bağımlılık üzerine eğitim ve sonunda sertifika almışsınız. Bağımlılıkla ilintili işlere giriyorsunuz. Psikolog olarak girmiyorsunuz. Eğer Kanada’da eğitim aldıktan sonra çalışmak, oradaki hayata adapte olmak, orada yaşamak, göçmen olmak gibi hedefleriniz varsa bunların hepsi çalışmayla başlıyor. Başka şekilde direkt psikolog olarak çalışmanız mümkün değil.
Bağımlılık deyince akla hemen alkol, sigara, uyuşturucu gibi maddeler geliyor ama bağımlılık kavramı bunlarla sınırlı değil. Telefon da bir bağımlılıktır, sosyal medya da bir bağımlılıktır. Her türlü bağımlılığın tedavisinden bahsediyoruz. Akıl sağlığı alanında direkt postgraduate programı satın alabiliyorsunuz.
Bir diğer alan tedavi ve önleyici etkenleri size öğretiyor. Bunun dışında otizm ve davranış bilimleri programını alabilirsiniz. Şu anda dünyada tahmin ettiğinizden çok daha fazla otistik çocuk var ve bu sayı sürekli artıyor. Otizmde sadece tekrarlayan davranışlar yoktur. Otizmin bile kendi içinde altmıştan fazla türü vardır. Bir diğer alan olarak psikolojik klinik araştırmalarda rol alabilirsiniz. Bu alanda postgraduate yapabilirsiniz. Bu da bir alternatiftir.
Çevrenizde iletişim problemi yaşayan pek çok insan görürsünüz. Sırf bu alanla ilgili eğitim verebilmek için açılmış bir bölüm var. İletişim problemi olan insanların tedavisine ve bunun önlenmesine ilişkin bir bölüm diyebiliriz. Erken çocukluk ve bebeklik dönemindeki akıl sağlığına ilişkin bir postgraduate programı var. Bunlar çok heyecan verici programlar; çünkü insanları hayatlarına dokunuş yapma imkanınız oluyor. Bir birey yetişkin olduktan sonra, akıl sağlığı iyice bozulduktan sonra müdahale etmek de önemli evet ama önünde upuzun bir hayat olan bir çocuğun ruhuna dokunuşlar yapmak çok daha önemli ve keyifli diyebiliriz. Psikoloji mezunları sadece psikologluk yapmıyor, psikolojik danışmanlık da yapıyor. Firmalara danışmanlık da yapıyor. Sırf danışmanlık üzerine kurgulanmış bir postgraduate programı var ve bana kalırsa psikoloji mezunlarının direkt bu programa ilgi göstermesi lazım. Danışmanlık denilince sadece psikolojik danışmanlık akla gelmemeli. Her türlü danışmanlık söz konusu. Yaşam koçluğu da bir danışmanlıktır.
Bir başka bölüm suçluların kurbanı olan kişilerin psikolojileri ile alakalı araştırmalar yapabileceğiniz bir bölüm. Hukuk anlamında kurban durumunda olan insanların analizleri yapılıyor. Yanlış kararların kurbanı olan kişilerden söz ediyorum. Bazı ülkelerde gitgide artan bir sorun da kadına şiddet ve bu konuda bir dönemde 45 saat ders görüyorsunuz. Bir başka ders, kurban haline getirilmenin anlaşılması ve oranının düşürülmesi hususunda da ders görüyorsunuz. Medyayla ilintili ve sonucu olarak kurban haline getirilen insanların psikolojileri üzerine bir ders de görüyorsunuz. Erkek kurbanlar üzerine de ders görüyorsunuz. Şiddet sadece kadına değil erkeğe de yönlendiriliyor.
İkinci dönemde ise çocuk kurbanlarla ilgili ve onların psikolojileri ile ilgili dersler görüyorsunuz ve danışmanlık yapabilecek seviyeye geliyorsunuz. 45’er saatlik dersler çok yoğun derslerdir. Bunların çoğu proje bazlı, gerçekten sektörel analizli derslerdir. Bu yüzden de bizdekinden çok farklıdır. Bizde bunlar çok teorik ele alınır. Burada direkt olarak alanın içine giriyor, inceliyor, yerinde görüyorsunuz. Bu yüzden de eğitimler çok anlamlı ve faydalı oluyor.
Bir diğer ders kurbanlara yardımcı olma servisleridir. Onlara nasıl ve hangi yollarla yardımcı olabilirsiniz kısmını görüyorsunuz. O kadar dolu bir eğitim alıyorsunuz ki bunu sahada uygulamak ve çeşitli projelerle ispat etmek zorundasınız. Geldiğiniz noktayı seminer vererek, sunum yeteneğinizle beraber ispatlıyorsunuz.
Bu programı tamamladıktan sonra sosyal servislerde rol alıyorsunuz, kurban durumunda olan insanların korunması ve bu insanların topluma tekrar kazandırılmasının amaçlandığı projelerde yer alıyorsunuz, çocuk korumasında alabiliyorsunuz. Kriz çözümünde ve aile sorunlarının çözümünde de etkin olarak rol alabiliyorsunuz. Aynı zamanda adalet sisteminin içerisinde de danışmanlık rolleri üstlenebiliyorsunuz. Dolayısıyla çok dolu bir program.
Kanada’da lise sonrası herhangi bir eğitim almanız durumunda haftalık 20 saat part time çalışabiliyorsunuz. Bu bir sosyal yardım kuruluşu olabilir, hastane olabilir, çocuk koruma kurumları olabilir, sığınma evi olabilir bu size kalmış bir şey. Bunu staj olarak yapmıyorsunuz, maaş karşılığı yapıyorsunuz.
Bahadır Çelik’in konu hakkındaki videosunu izleyerek daha detaylı bilgi alabilirsiniz!